Sociale Verzekeringsbank zet zich in voor vereenvoudiging van het systeem

De Sociale Verzekeringsbank, die de uitkeringen regelt voor bijna zes miljoen mensen, heeft als doel zo veel mogelijk bij te dragen aan de bestaanszekerheid van burgers, dus ook AOW’ers. De regelingen die daartoe in het leven zijn geroepen, dienen voor de burger eenvoudig en duidelijk te zijn. Echter, ze dienen óók uitvoerbaar te zijn voor de Sociale Verzekeringsbank. De Sociale Verzekeringsbank meent dat een fundamentele vereenvoudiging en herziening van stelselonderdelen nodig is binnen de sociale zekerheid. Daartoe is dinsdag 4 juni 2024 een brief aan de Tweede Kamer gezonden.

Voor wat  betreft de AOW: het huidige systeem maakt onderscheid tussen 21 verschillende leefvormen. Bij elke leefvorm is de hoogte van de uitkering anders (zie hierboven). De Sociale Verzekeringsbank noemt een aantal mogelijke oplossingen om deze doolhof aan situaties te vereenvoudigen:

  • iedere AOW-gerechtigde ontvangt hetzelfde bedrag, ongeacht de leefvorm;
  • alleenwonenden ontvangen 70%, meerdere personen op één adres ontvangen elk 50%, ongeacht de onderlinge relatie;
  • dezelfde regels hanteren als de Belastingdienst (het partnerbegrip hanteren dat in de fiscaliteit en de toeslagen wordt toegepast).

Ook geeft de Sociale Verzekeringsbank aan de hoogte van de AOW-uitkeringen, premies en toeslagen aan mensen in het buitenland (700.000 personen die wonen of werk(t)en in het buitenland, zijnde 13% van de uitkeringsgerechtigden) nauwelijks nog te kunnen controleren. De complexe en arbeidsintensieve internationale dienstverlening is problematisch geworden. Bovendien is de Sociale Verzekeringsbank verantwoordelijk voor burgers die op een andere manier internationaal recht hebben op AOW. Het gaat dan bijv. om burgers die zelf niet over de grens werk(t)en, maar hun (ex-) partner wel. Met een toenemende internationalisering wordt het steeds moeilijker dit te monitoren. Omdat het voor wonende in het buitenland soms moeilijk is een definitief pensioen vast te stellen, kan het gebeuren dat mensen (na vaak lang wachten) te weinig of te veel AOW uitgekeerd krijgen, met alle bureaucratische rompslomp en gevolgen van dien. De toenemende vergrijzing maakt dat ook mensen die in het buitenland wonen, vaker een verzoek indienen voor een ouderdomsuitkering.

Wellicht is het een oplossing als bij het maken van wetten in Nederland rekening gehouden wordt met bijv. Europese regels. Daarmee kunnen verschillen en tegenstrijdigheden worden voorkomen. Daarnaast zou een betere uitwisseling tussen landen helpen om de werklast te reduceren. De SVB wil een proefproject starten met één of meerdere EU-landen met veel Nederlandse uitkeringsgerechtigden.

Blijkbaar hebben de acties van de Sociale Verzekeringsbank resultaat gehad, want het kabinet zet stappen voor deze vereenvoudiging.

Meer over AOW