Het belang van energie voor de samenleving

Energie is een woord dat in de samenleving veel wordt gebruikt. Energie is van belang voor de samenleving. Energie maakt dat producten gemaakt kunnen worden. Energie voedt transport. Energie voedt computers. Energie voedt medische apparatuur. Energie stuurt mensen de ruimte in. Energie (verkregen door o.a. voedsel) geeft mensen kracht om acties uit te voeren. Kortom: energie is essentieel en noodzakelijk voor onze samenleving! Maar, als de voorspellingen juist zijn, zullen we steeds méér energie nodig hebben!

Klik snel door naar:

Wat is energie?

De Van Dale zegt:

vermogen om arbeid te verrichten, kracht waardoor machines en apparaten kunnen werken: kernenergie, windenergie, zonne-energie, groene energie die op (relatief) milieuvriendelijke wijze wordt opgewekt, zoals windenergie en zonne-energie;
kracht en zin om iets te doen; = veerkracht: nieuwe energie krijgen van iets; veel energie in iets steken.

Duurzame, fossiele en dynamische energie

Duurzame energie

Duurzame energie, oftewel hernieuwbare energie, wordt gewonnen uit bronnen die aanvulbaar zijn. Bovendien vindt er bij duurzame energie geen CO2-uitstoot plaats. Te denken valt daarbij aan zonne-energie, windenergie, aardwarmte, waterkracht en biomassa.

Fossiele energie

Deze energie wordt gewonnen uit materie die zich in diepe aardlagen bevindt. Deze materie is gedurende een proces van miljoenen jaren uit resten van plantaardig en dierlijk leven ontstaan. Bij fossiele energie vindt CO2-uitstoot plaats. Te denken valt daarbij aan aardolie, aardgas en steenkool.

Dynamische energie

Het woord ‘dynamisch’ zegt het al. Het dynamische energiecontract is ook dynamisch. De prijs van energie (kWh) kan per uur verschillen. Deze is namelijk afhankelijk van vraag en aanbod. Contractanten die hiervoor kiezen, menen dat ze het energieverbruik gericht kunnen afstemmen op de geldende energieprijs van dat moment. Dat maakt een bewuster energieverbruik, zo menen velen. Echter, er zitten ook risico’s aan. Bij een sterk stijgende prijs, stijgen ook de kosten voor de contractant.

Opbouw van de energieprijs

De opbouw is driedelig:

leveringskosten;
netwerkkosten;
belastingen (gasbelasting, stroombelasting, energiebelasting)).

Ad a.

De kosten worden door de leverancier van gas en elektriciteit bij de gebruiker in rekening gebracht. Een deel van deze kosten zijn vaste leveringskosten. Die zijn onafhankelijk van het gebruik.

Ad b.

Deze kosten gaan via de energieleverancier naar de netbeheerder. Dit zijn verplichte kosten. Ze verschillen per regio.

Ad c.

Over de gebruikte energie moet belasting worden betaald. Het bedrag bestaat uit btw en energiebelasting.

Energieprijzen van 2020 tot 2024

Tijdens de geheel onverwachte coronacrisis in 2020, daalde de vraag naar energie sterk. Immers, overheid, veel bedrijven, winkels en scholen waren dicht. In 2021 nam het dagelijkse leven weer meer de normale vormen aan en nam de vraag naar energie sterk toe. Het aanbod bleef echter achter. Vanwege de stijgende beursprijzen werden de energierekeningen steeds hoger.

Vervolgens werden we in 2022 geconfronteerd met veel hogere energieprijzen. Als gevolg van de oorlog in Oekraïne stopte Europa namelijk met de inkoop van Russisch gas. Dat betekende een enorme stijging in prijzen. In Nederland werd toen een prijsplafond opgericht. Dat bestaat inmiddels niet meer.

In 2023 en 2024 daalden de energieprijzen en werden ze stabieler met in januari een gemiddelde stroomprijs van € 0,25. In augustus was dat € 0,23. Dat gold ook voor de gasprijzen met in januari een gemiddelde prijs van € 1,19 en in augustus € 1,15. De gasprijs is echter ongeveer 6 cent per kuub gestegen sinds aanvang 2024. In februari stond de prijs nog op 22 cent per kuub (exclusief btw en energiebelasting). Nu is dat 36 cent per kuub, oftewel een stijging van 60%!

Wat de netbeheerkosten betreft: deze waren in 2024 zo’n € 7,00 duurder dan in 2023.

Energieprijzen 2025

Het is moeilijk exact aan te geven wat de prijzen volgend jaar gaan doen. Drie partijen, te weten de energieleverancier, de netwerkbeheerder én de overheid bepalen de toekomstige prijs. Gemiddeld stijgen de netbeheerkosten jaarlijks met enkele procenten. Er zijn echter meer stijgende kosten te verwachten, aangezien de overheid wil dat Nederland ‘van het gas af’ gaat. Een nieuwe belastingmaatregel wacht ons.

De verwachting nu is dat de gasprijzen stabiel blijven of iets hoger worden. Waarschijnlijk zal echter de energiebelasting dalen. Dat is nog niet definitief. Het kan ook gebeuren dat er een mogelijke stijging van de energieprijzen komt door geopolitieke spanningen. Echter, Nederland gaat in 2025 waarschijnlijk gas importeren vanuit Qatar. Daardoor ontstaat er meer concurrentie. Deze concurrentie zou een daling in de gasprijs kunnen veroorzaken. Dat geldt ook als geopolitieke spanningen afnemen. De stroomtarieven zullen waarschijnlijk niet veel fluctueren.

Energiebelasting voor gas en stroom daalt

Sinds 2016 werden we voortdurend geconfronteerd met een ieder jaar stijgende energiebelasting. In het wetsvoorstel Belastingplan 2025 heeft de overheid aangegeven te willen bijdragen aan een lagere energierekening. De energiebelasting voor gas daalt met 2,82 cent met ingang van 2025 (1^ste en 2^de schijf, 0 tot 170.000 m3). Bovendien daalt de energiebelasting voor stroom met 0,8 cent per kWh. Voor stroom betaalt u, met ingang van 2025, 0,8 cent minder dan in 2024.

Met een gemiddeld verbruik van 1.179 m3 gas en 2.479kWh stroom, levert dat een gemiddeld huishouden een besparing van € 65,00 per jaar op.

Kosten van netbeheer stijgen waarschijnlijk

De stijgende hoeveelheid groene stroom, opgewekt door zonnepanelen, alsmede piekmomenten in het stroomverbruik (zoals o.a. toename van elektrische auto’s, elektrische verwarming van de woning), veroorzaken een regelmatig overbelast stroomnet. Derhalve dient de capaciteit van het stroomnet verhoogd en in het stroomnet geïnvesteerd te worden, zo menen de netbeheerders. Ook de regering heeft aangegeven extra onderzoek te gaan doen naar de electriciteitsinfrastructuur. Het stroomnet dient afgestemd te worden voor de toekomst. Maar dat kost geld! Verwacht wordt dat alle consumenten en bedrijven (met een stroomaansluiting) hieraan financieel zullen gaan bijdragen. Dat betekent dat de netbeheerkosten voor stroom waarschijnlijk zullen stijgen. De exacte stijging en dus de daarbij behorende kosten, zijn nog niet bekend. De Autoriteit Consument & Markt stelt jaarlijks de tarieven van de netwerkbeheerders vast en verwacht een gemiddelde stijging van € 60,00 per huishouden. Bovendien verwacht deze organisatie dat de kosten voor het gebruik van het energienet de komende 25 jaar fors zullen stijgen! De consumenten zullen per saldo duurder uit zijn!

Gas kan duurder worden

De komst van herfst en winter betekent een stijging van de vraag, met als eventueel gevolg een stijging van de gasprijs. Een extreem koude winter drijft de gasprijs enorm op. Deze kan zelfs stijgen tot € 100,00 per Megawattuur, waarschuwden analisten van Morgan Stanley. Dat betekent een kuubprijs van zo’n 98 cent. Bij dynamische en variabele contracten zou dat kunnen oplopen tot twee euro per kuub. Dat is echter niet de verwachting.

Echter, risico’s zijn er wel degelijk. Te denken valt daarbij aan:

klimaatverandering: lagere temperaturen in Europa en de rest van het noordelijk halfrond;
groeiende vraag naar gas vanuit Azië;
de situatie rond Israël en de onrust in het Midden-Oosten met als gevolg een verminderde gastoevoer;
volledig dichtdraaien van de gaskraan door Rusland.

Gastransporttarieven stijgen vanaf 2025

Met ingang van 1 januari 2025 zullen de transportkosten voor gas stijgen. De Autoriteit Consument & Markt schat dat huishoudens en kleinverbruikers ongeveer € 10,00 op jaarbasis meer gaan betalen.

Salderingsregeling vervalt per 2027?

Over dit onderwerp spreekt de verkregen informatie zich tegen.

Variant 1:

Eigenaren van zonnepanelen mogen het eigen verbruik wegstrepen tegen de opgewekte zonnestroom. Dat is duur voor energiemaatschappijen en bij steeds meer energieleveranciers moeten vaste terugleverkosten betaald worden voor zonnestroom. Waarschijnlijk gaan de leveranciers deze kosten in rekening brengen. Bovendien mist de overheid veel inkomsten, omdat er minder energiebelasting kan worden geheven. Derhalve werd eerder al gesproken over een geleidelijk afbouwen van deze regeling. De regering heeft nu een nieuw wetsvoorstel ingediend om de regeling per 1 januari 2027 op te heffen. Voor huishoudens met zonnepanelen is dit een financiële tegenvaller. Die kan gedeeltelijk gecompenseerd worden door de eigen opgewekte stroom direct te verbruiken. De komende periode vindt er in de Tweede Kamer een vergadering plaats en wordt over de begroting en de wetsvoorstellen gestemd.

Variant 2:

Steeds meer bedrijven en huishoudens gaan over op zonnepanelen. Er zijn steeds meer momenten van de dag waarop meer elektriciteit wordt gevraagd dan het netwerk aankan. In feite dus een file op het netwerk, de zgn. netcongestie. Voor eigenaren van zonnepanelen betekent dat gedurende die tijd de energieproductie afneemt en daarmee minder opbrengst wordt verkregen. De overheid investeert miljoenen euro’s om deze netcongestie te bestrijden en de netwerkbeheerders te ondersteunen. Daarmee kunnen gebruikers van zonnepanelen de optimale energieproductie behouden en is/wordt de gedane investering lonend. Daarmee verkleint de overheid de drempel voor burgers om tot koop van zonnepanelen over te gaan. (Bron: Gesponsord 27 september 2024)

Energiecontract: vast of variabel?

De energiemarkt is een markt die voortdurend in beweging is. Dat geldt ook voor de voortdurend in beweging zijnde prijzen voor gas en stroom. Die zijn sterk afhankelijk van de geopolitieke situatie, waarbij o.a. de situatie rondom Israël bezorgdheid veroorzaakt.

Houdt u van zekerheid? Dan is een vast energiecontract een aanrader. Een vast energiecontract geeft de meeste zekerheid. Gedurende de looptijd van het contract verandert er niets, ongeacht wat de markt doet. Vaste energiecontracten zijn af te sluiten voor een periode van één, twee of drie jaar. Een vast contract met een vaste gunstige, lage gasprijs lijkt de meest aanbevelenswaardige optie. Maar wat is een goed moment? Hierover hieronder meer (zie: Op het juiste moment overstappen naar een ander energiecontract).

AOW.nu wijst u graag op een unieke korting bij energieleverancier UnitedConsumers. U ontvangt een korting van € 300,00 en váste tarieven voor de duur van drie jaar.

Bij een variabel contract betaalt u minder als de prijzen dalen. Máár, méér als de energietarieven stijgen. De energiemarkt is voortdurend in beweging. Dat geldt dus ook voor de energieprijzen. Indien u ervan overtuigd bent dat de energieprijzen niet zullen stijgen, is een variabel contract een optie.

Op het juiste moment overstappen naar een ander energiecontract

Dat is niet eenvoudig. Het is afhankelijk van het huidige energiecontract, persoonlijke voorkeuren en de marktontwikkelingen.

Met een vast energiecontract kunt u niet kosteloos eerder dan de einddatum van het energiecontract overstappen. Wenst u dat echter wel, dan betaalt u een opzegvergoeding. Op basis van uw eerdere verbruik schat uw energieleverancier in hoeveel energie u nog zou verbruiken tot de einddatum van het bij hem afgesloten energiecontract en brengt dat in rekening. Dat is dan het bedrag van de opzegvergoeding.

Met een variabel contract is overstappen eenvoudiger dan met een vast contract. Bij sommige leveranciers bestaat de mogelijkheid zes maanden voor afloop van het contract over te stappen naar een andere energieleverancier. Bij andere is dat bijv. drie maanden. Indien u hiervoor kiest, profiteert u tijdens de looptijd van het nieuwe energiecontract van de dan geldende tarieven. En dat terwijl het formele contract pas drie of zes maanden later begint. Bij de meeste energieleveranciers geldt een opzegtermijn van één maand. Met een variabel contract hoeft u geen opzegvergoeding te betalen. Er geldt echter wel een opzegtermijn van veelal één maand.

Vaak is de lente een goed moment om over te stappen naar een nieuwe energieleverancier. De vraag naar energie is in de lente lager, met als gevolg een lagere gasprijs. Indien u in deze periode een nieuw energiecontract afsluit, neemt u de lagere prijzen mee in uw vaste energiecontract.

Indien u zonnepanelen heeft, kan in de zomer overstappen nadelig zijn. Met veel teruggeleverde stroom aan het net, ontvangt u daar dan een lagere vergoeding voor. U heeft dus minder rendement van de energie die u zelf opwekte.

N.B. Meld de einddatum van uw lopende energiecontract aan de nieuwe energieleverancier. Deze zorgt voor opzegging van uw lopende contract.

Verlengen van een energiecontract

Meestal ontvangt de contractant twee maanden vóór afloop van het lopende contract een verlengingsaanbod. Het is dan zaak goed te bekijken wat de nieuwe tarieven gaan worden en deze met andere energieleveranciers te vergelijken. Daartoe circuleren er diverse vergelijkingssites op internet.

Welkomstkorting voor nieuwe klanten

Trouwe klanten worden niet vaak beloond. Nieuwe klanten des te meer! De korting bedraagt meestal € 200,00 tot € 400,00. Dit bedrag wordt met de te betalen energierekening verdisconteerd. Waakzaamheid is echter geboden! Stapt u vroegtijdig over? De mogelijkheid bestaat dat de energieleverancier de welkomstkorting volledig of deels intrekt. De kleine lettertjes goed lezen dus.

AOW.nu wijst u graag op een unieke korting bij energieleverancier UnitedConsumers. U ontvangt een korting van € 300,00 en váste tarieven voor de duur van drie jaar..

Vergelijk regelmatig de tarieven

We noemden het hierboven al. Trouwe klanten worden niet vaak beloond. De beste aanbieder van destijds hoeft dat nu niet meer te zijn. Er zijn vele vergelijkingssites. Wij raden u aan deze te raadplegen alvorens uw lopende energiecontract te verlengen!

Op energie valt te besparen!

De teller liegt niet. De nota die u daarna ontvangt, ook niet. Op energie valt echter écht te besparen. Er zijn legio mogelijkheden om het energieverbruik terug te dringen. Van AOW.nu ontving u al eerder tips om op energie te besparen.

Noodfonds Energie start weer

AOW.nu informeerde u onlangs over de voortzetting van het Noodfonds Energie. In 2024 maakten velen (waaronder ook AOW’ers) gebruik van deze regeling. Daartoe moet aan een aantal condities worden voldaan! Wanneer het energiefonds open is zullen wij dit melden via onze nieuwsbrief.

Lees meer over: